Olej rzepakowy

Rzepak jest pięknie nazywany oliwką północy. Dlaczego Otóż: cechą charakterystyczną oliwy z oliwek jest bardzo wysoka zawartość korzystnych kwasów jednonienasyconych, a olej rzepakowy jest pod tym względem olejem najbliższym.

Olej rzepakowy jest zdrowszy od oliwy z oliwek i coraz częściej uważa się, że jest najzdrowszy spośród wszystkich olejów roślinnych. Oto powody, dla których cieszy się taką opinią:

1. Nasycone kwasy tłuszczowe są niezdrowe, więc im ich mniej, tym lepiej. A olej rzepakowy zawiera ich najmniej.
2. Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) to najbardziej cenna grupa kwasów tłuszczowych, bo organizm ludzki ich nie wytwarza i muszą być dostarczane z pożywieniem. Oliwa z oliwek zawiera ich bardzo mało. Za bardzo ważny czynnik uważa się odpowiedni skład tych kwasów, przede wszystkim stosunek ilościowy kwasu linolowego do linolenowego, przy czym tego drugiego spożywa się za mało. A olej rzepakowy zawiera najwięcej oleju linolenowego..

Tłuszcz spożywany w odpowiednich ilościach jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Przede wszystkim rodzaj spożywanych tłuszczów ma znaczenie. Miękkie i ciekłe tłuszcze (oleje i margaryny kubkowe wytwarzane z olejów) bogate są w wielo- i jednonienasycone kwasy tłuszczowe, kwasy korzystne dla zdrowia. Natomiast tłuszcze o twardej konsystencji (masło, smalec, margaryny twarde) zawierają większe ilości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz izomery trans, które są niekorzystne dla zdrowia. Więc oleje roślinne i miękkie margaryny są najlepsze dla naszego zdrowia.

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe aktywnie obniżają poziom cholesterolu we krwi. Występują głównie w ciekłych i miękkich tłuszczach takich jak oleje roślinne i miękkie margaryny kubkowe wytwarzane z olejów. Wśród wielonienasyconych kwasów tłuszczowych występują niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, które biorą udział w budowie błon komórkowych i w produkcji hormonów. Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 występują w rybach, oleju rzepakowym. Ich spożywanie zmniejsza ryzyko występowania chorób serca.
Natomiast jednonienasycone kwasy tłuszczowe występują głównie w ciekłych tłuszczach: oliwie z oliwek czy oleju rzepakowym, oraz tłuszczach o miękkiej konsystencji takich jak miękkie margaryny wytworzone z tych olejów. Zaleca się zastępowanie w diecie kwasów nasyconych kwasami jednonienasyconymi.
Olej rzepakowy jest bogatym źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach takich jak: A,E,D3 i K oraz niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT).
Tłuszcze zawierające NNKT posiadają wiele zalet: przeciwdziałają chorobom serca i układu krążenia, utrzymują prawidłowy poziom cholesterolu we krwi, działają przeciwkrzepliwie, wpływają na cykl metaboliczny komórek, zapewniają optymalny rozwój mózgu i wzroku

Olej rzepakowy jest bardzo dobrym olejem do smażenia, nie zmienia swoich właściwości, szybko osiąga wysoką temperaturę, łatwo ocieka z produktu usmażonego, dlatego kotlety, placki są mniej tłuste. Może być wykorzystany jako dodatek do sosów sałatkowych, surówek, sałatek. Ochroni zawartą w pożywieniu witaminę C, oraz witaminy z grupy B przed szkodliwym działaniem światła i powietrza.
Olej ułatwia przyswajanie witamin . Witamina K, beta-karoten obecne w warzywach, witamina A, D z ryb i podrobów nie zostaną wchłonięte i przyswojone przez organizm jeżeli nie znajdą się w towarzystwie tłuszczu. Nawet niewielka ilość oleju usprawni wchłanianie witamin przez organizm.

Wyprodukowanie i wprowadzenie do produkcji odmian podwójnie ulepszonych doprowadziło do wyeliminowania z nasion rzepaku niepożądanego kwasu erukowego. Został zmieniony skład kwasów tłuszczowych. Zwiększyła się obecność kwasu oleinowego, który w organizmie ludzkim odpowiada za obniżenie szkodliwej frakcji cholesterolu we krwi (LDL) i podwyższenie obecności cennej formy tj. cholesterolu (HDL). Bezerukowy olej rzepakowy zawiera kwasy linolowe i linolenowe, stanowiące prekursory witaminy F w ilościach zabezpieczających zapotrzebowanie organizmu ludzkiego.

Stosunki i ilości poszczególnych kwasów w oleju rzepakowym ustalają się niemal idealnie z punktu widzenia dietetyki. Olej z nasion podwójnie ulepszonych jest uznawany za najzdrowszy do stosowania w diecie człowieka, ze względu na wysoką zawartość NNKT, linolowego i linolenowego oraz ich właściwy stosunek ilościowy 2:1.
Zastosowanie oleju rzepakowego jest wszelakie: jest idealny do smażenia ze względu na odporność na utlenianie, polecany do pieczenia i duszenia, wykorzystywany do wyrobu majonezu, niezbędny do przyrządzania sałatek, jest podstawowym produktem w przemyśle olejarskim jako osnowa tłuszczowa do produkcji margaryny, nadaje się do przerobu na oleje i smary rozkładane biologicznie, rozpuszczalniki, środki powierzchniowo czynne (surfaktanty), po przeróbce chemicznej może być stosowany do produkcji farb i lakierów oraz ekologicznych wykładzin podłogowych.

Olej rzepakowy doskonale przeciwdziała chorobom układu krążenia, przede wszystkim miażdżycy, zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby mięśnia sercowego. Jak większość olejów tłoczonych "na zimno" skutecznie obniża poziom cholesterolu w organizmie nasilając wydalanie złego cholesterolu (LDL). Reguluje przemianę materii. Badania wykazały, że łagodzi objawy choroby zapalnej stawów.
Olej rzepakowy stosowany jest jako domieszka do oleju napędowego albo jako samodzielne paliwo, w postaci nieprzerobionej (instalacje do zasilania silników olejem rzepakowym podgrzewają go przed podaniem do silnika).
Służy też jako surowiec do produkcji biodiesla -- biopaliwa będącego zazwyczaj olejem napędowym do silników Diesla. Paliwo to nie jest czystym olejem rzepakowym, lecz jest przetworzone chemicznie (do postaci estrów kwasów tłuszczowych).