Trądzik pospolity

Jest jednym z najczęstszych schorzeń dermatologicznych. Występuje u ponad 80% osób w wieku 12-24 lata oraz coraz częściej u osób 30-40 letnich. Nie leczony może mieć przewlekły przebieg i pozostawić trwałe ślady jak: przebarwienia, blizny oraz zaburzenia emocjonalne. Jest chorobą obejmującą okolice łojotokowe (najczęściej twarz, okolicę międzyłopatkową oraz ramiona, czyli w miejscach gdzie występuje największa ilość gruczołów łojowych).
Charakterystyczne zmiany to zaskórniki, grudki , krosty, torbiele ropne i blizny czyli potocznie mówiąc "wągry i pryszcze". Przyczyną zmian trądzikowych jest przerost gruczołów łojowych, łojotok, nadmierne rogowacenie, obecność bakterii (np. Propioniobacterium acnes), zaburzenia hormonalne, odczyn zapalny, uwarunkowania genetyczne czy nawet czynniki psychologiczne.
Trądzik powstaje w mieszkach włosowych (porach). Do nich wydzielany jest łój z gruczołów łojowych. Najwięcej mieszków włosowych i gruczołów łojowych jest na twarzy, ramionach, klatce piersiowej i plecach. Tam właśnie najczęściej występuje trądzik.

Zdrowa skóra produkuje niewielkie ilości łoju. Wypływa on na powierzchnię przez ujścia mieszków włosowych ("pory"). Trądzik powstaje, gdy ujścia te zatykają się oraz gdy łoju jest za dużo. Gromadzący się łój nie może się wydostać i jest pokarmem dla żyjących tam bakterii. Bakterie mnożą się i są dodatkową przyczyną stanu zapalnego. Bakterie nie wywołują trądziku - nie można się nim zakazić od kolegów i koleżanek, a same antybiotyki nie są wystarczające do jego wyleczenia.
Wbrew powszechnym przekonaniom, trądzik nie jest związany z dietą, higieną osobistą, zbyt rzadkim myciem i aktywnością seksualną. Słońce nie leczy trądziku - po chwilowej poprawie może nawet nasilić jego objawy.

W zależności od przewagi poszczególnych rodzajów wykwitów, używa się rozmaitych określeń choroby: trądzik grudkowy, krostkowy lub ropowiczy. Ponadto klinicznie trądzik dzieli się na następujące odmiany:

• Trądzik młodzieńczy (acne juvenilis) zwykle słabo nasilony z przewagą zaskórników i grudek, w większości przypadków ustępuje samoistnie po kilku latach trwania.
• Trądzik ropowiczy (acne phlegmonosa) - poza wykwitami typowymi dla odmiany młodzieńczej, występują torbiele ropne, które goją się z pozostawieniem wciągniętych i nierównych blizn.
• Trądzik skupiony (acne conglobata) charakteryzuje się występowaniem głębokich nacieków i torbieli ropnych oraz bardzo dużych zaskórników, goi się z pozostawieniem nierównych, mostkowatych i przerosłych blizn. Odmiana ta występuje praktycznie tylko u mężczyzn, może zajmować nie tylko twarz, plecy i klatkę piersiową, ale także pachy, pachwiny i pośladki.
• Trądzik bliznowcowy (acne keloidea) cechuje tworzenie się bliznowców po ustępujących wykwitach trądzikowych, często towarzyszy odmianie ropowiczej i skupionej, najbardziej charakterystycznym miejscem jej występowania jest okolica karku.

Leczenie trądziku jest konieczne. Jeżeli trądzik nie jest leczony, mogą po nim pozostać przebarwienia (plamy) oraz blizny, które zostaną na całe życie. Leczenie trądziku trwa długo i wymaga dużo cierpliwości. Jest to jednak jedyny sposób na radzenie sobie z tym problemem. Tylko cierpliwe stosowanie zaleconej przez lekarza terapii pozwoli na skuteczne leczenie trądziku.

Podstawową grupą leków stosowanych w trądziku są preparaty, które odblokowują ujścia mieszków włosowych (porów). Dzięki temu łój może wypływać na powierzchnię skóry i nie gromadzi się w mieszkach włosowych. Takie działanie nie tylko leczy istniejące zmiany, ale zapobiega również powstawaniu nowych. Dlatego preparaty te należy stosować na całej powierzchni twarzy, niezależnie od nasilenia trądziku. Preparaty te są zwane retinoidami. Działają one na przyczynę trądziku, a najnowsze z nich zmniejszają zapalenie (zaczerwienienie).
Drugą grupą leków stosowanych w trądziku są antybiotyki i inne leki, które niszczą bakterie. Leki te pełnią rolę dodatkową, ponieważ zabicie bakterii nie wystarcza do wyleczenia trądziku. Dlatego aby zapobiegać powstawaniu nowych zmian powinny zawsze być łączone z retinoidami. W trądziku z dużą ilością zmian zapalnych ("pryszczy") lekarz może zadecydować o stosowaniu antybiotyków doustnych (do połknięcia w kapsułkach lub tabletkach), ponieważ nie tylko zabijają one bakteria, ale usuwają zapalenie (zaczerwienienie). Dzięki temu jest mniejsze ryzyko, że powstaną blizny.

Retinoid (do smarowania na powierzchni skóry) leczy przyczyny trądziku:

• zmniejsza ilość istniejących zaskórników ("wągrów")
• nie dopuszcza do powstawania nowych zaskórników ("wągrów")
• zmniejsza zapalenie (zaczerwienienie) wokół zmian zapalnych ("pryszczy")
  
  

Antybiotyk doustny (do połknięcia w kapsułkach lub tabletkach):

• niszczy bakterie
• zmniejsza zapalenie (zaczerwienienie) wokół zmian zapalnych ("pryszczy") - -zapobiega powstawaniu blizn.
  
  

Antybiotyki i inne leki przeciwbakteryjne (do smarowania na powierzchni skóry):

• niszczą bakterie